Η φιλοσοφία της Συνθετικής

 

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία είναι μία επιστημονική μέθοδος ψυχολογικής παρέμβασης, προσανατολισμένη στην σύνθεση τουλάχιστον δύο διαφορετικών ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων, ώστε ενσωματώνοντας τις βασικές θεωρίες και τεχνικές τους, να ανταποκρίνεται με τον ιδανικότερο τρόπο στις εξατομικευμένες θεραπευτικές ανάγκες του κάθε ανθρώπου.  Από  τη δεκαετία του 1930 οι θεραπευτές προσπαθούσαν να ξεπεράσουν προβλήματα που είχαν να κάνουν με μονοδιάστατες / συγκεκριμένες οπτικές ψυχοθεραπείας, ενώ από το 1970 και μετά το συνθετικό μοντέλο αρχίζει να αναπτύσσεται, φτάνοντας στο σήμερα, όπου φαίνεται ότι αποτελεί την πιο κοινή (στην πράξη) προσέγγιση των ψυχοθεραπευτών. (Norcross & Goldfried, 2005).

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία (και συγκεκριμένα η Θεωρητική Σύνθεση, στην οποία έχω εκπαιδευτεί) συνθέτει τρεις (3) έγκυρες και επιστημονικά τεκμηριωμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις (Γνωσιακή- Συμπεριφορική – κατά Beck και Ellis- , Ψυχοδυναμική και Συστημική ) βρίσκοντας έναν κοινό “τόπο” συνάντησης στον δρόμο προς την θεραπεία της ψυχικής υγείας του ατόμου. Η Θεωρητική Σύνθεση δεν συνθέτει απλά τεχνικές, αλλά υποστηρίζει το εννοιολογικό και επιστημολογικό πλαίσιο των θεωριών αυτών,  κάτω από τη σκοπιά του Δια-θεωρητικού Μοντέλου.

Το Transtheoretical Model (Διαθεωρητικό Μοντέλο), διατυπώθηκε το 1983 από τους Prochaska και DiClemente (Prochaska & DiClemente, 2005) . Σύμφωνα με αυτό, h αλλαγή του ατόμου υπεισέρχεται μέσω της διάνυσης πέντε σταδίων αλλαγής. Εστιάζεται στην ικανότητα του ατόμου για την αλλαγή και όχι στις εξωγενείς επιρροές, ενώ διαφοροποιείται από τις άλλες θεωρήσεις, καθώς δίνει έμφαση στη χρονική διάρκεια που απαιτείται, προκειμένου να επιτευχθεί η αλλαγή.

Λίγα λόγια για τις τρεις ψυχοθεραπευτικές  προσεγγίσεις:

H Γνωσιακή – Συμπεριφορική (CBT) Προσέγγιση,  είναι ίσως η πιο τεκμηριωμένη ερευνητικά θεωρία και αποτελεί οδηγό και αρωγό στην αντιμετώπιση των Αγχωδών Διαταραχών και των Διαταραχών Συναισθήματος . Η Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία του Beck , καθώς και η Λογικοθυμική Ψυχοθεραπεία του Ellis, προσπαθούν να επαναφέρουν την «λειτουργικότητα» του ατόμου διαχειρίζοντας / αναδομώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις αυτόματες αρνητικές σκέψεις, δυσλειτουργικές πεποιθήσεις και τα πρώιμα δυσλειτουργικά Σχήματα. Όταν επιτευχθεί το ανωτέρω , τα μη υγιή αρνητικά συναισθήματα αλλάζουν σε υγιή αρνητικά ή και θετικά συναισθήματα και οι προβληματικές συμπεριφορές του ατόμου μειώνονται και σταδιακά εξαλείφονται.

Η Ψυχοδυναμική θεωρία βοηθά στην καλύτερη κατανόηση του Ψυχικού Οργάνου και κατ’ επέκταση στην προσωπικότητα του ατόμου. Είναι μια σημαντική ίσως πρωτογενής θεώρηση που βοηθά τον θεραπευόμενο να κατανοήσει τα αίτια της ενήλικης συμπεριφοράς του και να κάνει αυτό που ήταν μέχρι τώρα ασυνείδητο , συνειδητό.

Το Συστημικό Μοντέλο Θεραπείας είναι ίσως από μόνο του ένα συνθετικό θεραπευτικό μοντέλο. Θέτει την οικογένεια ή το σύστημα ως ένα χώρο αμφίδρομης και συνεχούς αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών του, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος. Η αλλαγή στο άτομο επιφέρει αλλαγές σε όλο το σύστημα. Πρόκειται για μία θεραπευτική προσέγγιση στενά συνυφασμένη και ταιριαστή στην ελληνική «πατροπαράδοτη» οικογένεια.

Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εξατομίκευση της θεραπευτικής πρακτικής, σύμφωνα με τα αιτήματα και τις προσωπικές ανάγκες κάθε ανθρώπου που ζητά βοήθεια. Ο ψυχοθεραπευτής θέτει ως ύψιστη προτεραιότητα της δουλειάς του την διαμόρφωση ενός ασφαλούς «χώρου», που εμπεριέχει και στηρίζει με σεβασμό και βαθιά αίσθηση ειλικρινούς αποδοχής τις ανάγκες και τα αιτήματα του θεραπευόμενου.